Rysunki elektryczne – jak je tworzyć?

Tworzenie rysunków elektrycznych to duże wyzwanie, gdyż schematy te muszą być projektowane w prawidłowy sposób. Jest to bardzo ważne, gdyż na ich podstawie są wykonywane instalacje. Do tego, aby tworzyć rysunki elektryczne, niezbędna jest odpowiednia wiedza. Specjaliści mogą korzystać z dostępnego na rynku oprogramowania, które znacząco przyspiesza oraz ułatwia cały proces. Poznaj najważniejsze informacje na temat schematów i ich tworzenia.

Czym są rysunki elektryczne?

Rysunki elektryczne to schematy przedstawiające połączenia oraz zależności pomiędzy poszczególnymi elementami instalacji, które są przedstawiane za pomocą symboli. Są one powszechnie wykorzystywane w wielu branżach, a przede wszystkim w elektronice, elektrotechnice oraz automatyce. Rysunki elektryczne zawierają różnego rodzaju diagramy, których wdrożenie pozwala określić i zaplanować funkcjonowanie konkretnej maszyny lub instalacji.

Każdy projekt elektryczny składa się z m.in. następujących elementów:

• opisu technicznego,
• spisu treści,
• schematów zasadniczych (ideowych),
• obliczeń elektrycznych,
• schematów montażowych,
• planów instalacji elektrycznej.

Niekiedy dołącza się do niego także uzgodnienia z zakładem energetycznym oraz kosztorys wszystkich prac.

Jak tworzyć rysunki elektryczne?

Tworzenie rysunków elektrycznych powinno odbywać się przy pomocy odpowiednich programów, takich jak EPLAN Electric P8. Należy pamiętać, że projektowanie schematów jest jednym z najważniejszych etapów projektowania urządzeń oraz maszyn, dlatego musi być ono przeprowadzone w pełni poprawnie. Nie jest to łatwe zadanie, gdyż wymaga odpowiedniej wiedzy z zakresu elektroniki oraz elektrotechniki. Dzięki nowoczesnemu oprogramowaniu praca specjalistów jest znacznie bardziej komfortowa.

Wspomniana aplikacja obsługuje wiele różnorodnych metod inżynieryjnych. Pozwala więc na ręczne tworzenie schematów, a także na projektowanie opierające się na szablonach oraz standardowych elementach. Po wprowadzeniu danych projektu są one wykorzystywane w automatyczny sposób do wypełniania dokumentacji instalacji oraz maszyn. Oznacza to, że funkcjonalność tego programu jest mocno rozbudowana, co przekłada się na większy komfort pracy osób, które z niego korzystają.

Jak tworzyć rysunki komputerowo?

Wysokiej jakości oprogramowanie do tworzenia schematów elektrycznych, takie jak EPLAN Electric P8 musi być przede wszystkim łatwe w obsłudze. Aplikacja ta umożliwia nie tylko tworzenie zaawansowanych schematów elektrycznych, ale także pełnej dokumentacji projektowej wyrobu. Głównym celem stosowania oprogramowania jest skrócenie czasu potrzebnego na przygotowanie projektu, a więc także szybsze wprowadzenie produktu na rynek. To z kolei przekłada się na niższe koszty dla przedsiębiorstwa.

Tworzenie rysunków komputerowo za pomocą EPLAN Electric P8 jest bardzo proste. Umożliwia to głównie dostęp do zaawansowanych narzędzi projektowych. Użytkownicy mogą też korzystać z technologii makro. Pozwala ona stworzyć niezbędne podstawy do dalszej standaryzacji procesów. Korzystanie z gotowych szablonów dostępnych w programie znacząco skraca czas całego przedsięwzięcia.

Aplikacja ta jest wyposażona w obszerną bibliotekę symboli elektrycznych oraz międzynarodowych standardów. Dzięki nim użytkownik może od razu przygotować projekt zgodny z przepisami danego kraju bez konieczności ich samodzielnego sprawdzania.

EPLAN Electric P8 pozwala na stworzenie schematu poprzez wybór komponentów o odpowiedniej funkcjonalności oraz ich przemieszczenie za pomocą metody „przeciągnij i upuść”. Umożliwia również projektowanie poprzez konfigurowanie układu na podstawie oczekiwanych funkcji oraz parametrów kolejnych elementów. To od użytkownika zależy, w jaki sposób wykorzysta funkcjonalności tego oprogramowania.

Jak czytać rysunki elektryczne?

Nie tylko tworzenie, ale również odczytywanie rysunków elektrycznych wymaga odpowiedniej wiedzy na temat stosowanych symboli. Oznaczenia te służą przede wszystkim do dokładnego i prostego przedstawiania budowy układu elektrycznego. Ze względu na to, że takie schematy są bardzo często skomplikowane i rozbudowane, to symbole muszą być łatwe w odczytaniu oraz zrozumiałe. Jest to niezbędne, gdyż z przygotowanego projektu będzie korzystało wiele osób, a każda z nich musi zinterpretować schemat dokładnie w taki sam sposób.

Oznaczenia zawarte w rysunku elektrycznym muszą być wprowadzane zgodnie z określonymi wytycznymi. Warto wiedzieć, w jaki sposób klasyfikuje się poszczególne symbole. Biorąc pod uwagę ich znaczenie, wyróżnia się oznaczenia:

• uzupełniające,
• przedmiotowe.

Ze względu na sposób przedstawienia symboli można wyróżnić:

• jednokreskowe,
• wielokreskowe.

Oznaczenia rozróżnia się także pod kątem rodzaju rysunku elektrycznego na te przeznaczone do:

• celów informacyjnych,
• planów,
• schematów.

W jakim celu stosuje się symbole elektryczne? Przede wszystkim po to, aby można było całkowicie zrezygnować ze zdjęć czy opisów słownych. Dzięki nim każda osoba patrząca na schemat elektryczny będzie w stanie go poprawnie odczytać oraz zinterpretować. Symbole pozwalają także na szybkie i łatwe zlokalizowanie ewentualnych błędów w schemacie.

Baza oznaczeń elektrycznych jest bardzo rozbudowana. Do tych najważniejszych z nich można jednak zaliczyć przede wszystkim symbole oznaczające:

• ogniwa –są to dwie kreski umieszczone prostopadle do linii połączeniowych; dłuższa i cieńsza oznacza biegun dodatni, a krótsza i grubsza to katoda,
• diody – są oznaczone trójkątami z dodatkową kreską,
• baterie –przedstawia się je jako pojedyncze ogniwa jedno koło drugiego,
• woltomierze – oznaczone kółkiem z literą V,
• rezystory –jest to pusty w środku prostokąt; jeśli przechodzi przez niego strzałka z trzecim wyprowadzeniem, jest to potencjometr,
• cewki –mogą być przedstawione za pomocą spirali lub pełnego prostokąta z dwoma przewodami.

Znajomość symboli pozwala na właściwe zinterpretowanie schematu oraz rozpoznanie połączeń i zależności między poszczególnymi elementami konstrukcji układu.

Najważniejsze zasady rysowania schematów elektrycznych

Podczas rysowania schematów elektrycznych należy przestrzegać kilku zasad – dzięki temu projekt będzie wykonany we właściwy sposób, a przede wszystkim czytelny dla każdego, kto będzie z niego korzystać. W pierwszej kolejności należy pamiętać o dbałości o szczegóły. Wszystkie strony dokumentacji muszą być ze sobą spójne, co dotyczy m.in. umieszczania poszczególnych elementów układu zawsze w tym samym miejscu. Pozwala to uniknąć nieścisłości oraz pomyłek.

Należy także pamiętać o tym, że wszelkie połączenia powinny być oznaczane za pomocą prostych linii łączących ze sobą poszczególne przyłącza. Warto prowadzić je pionowo lub poziomo w taki sposób, aby przecinały się pod kątem prostym. Trzeba pamiętać także o tym, że punkt, w którym się krzyżują, również musi być oznaczony w odpowiedni sposób:

• bez kropki – oznacza to, że linie nie są ze sobą połączone,
• z kropką –jeśli są one ze sobą połączone.

Mimo że jest to z pozoru mało ważny detal, to ma ogromne znaczenie dla osób odczytujących schemat. Podczas projektowania schematów elektrycznych trzeba więc pamiętać o wszystkich szczegółach.

Inne zasady, których warto przestrzegać, dotyczą przede wszystkim tego, aby:

• schematy były jak najbardziej przejrzyste i czytelne,
• liczba przecinających się ze sobą linii była jak najmniejsza,
• nie stosować załamań linii,
• powtarzający się fragment schematu przedstawić dokładnie tylko raz, a w pozostałych miejscach, w których występuje, stosować odsyłacze,
• łączniki przedstawić w położeniu początkowym lub stanie otwarcia,
• linie o wyższym potencjale znajdowały się na rysunku wyżej niż te o niższym,
• umieszczać obwody wejściowe po lewej stronie, a wyjściowe po prawej,
• symbole oznaczające napięcie rysować od góry, a masę od dołu,
• symbole przewodów układów trójfazowych umieszczać zgodnie z kolejnością faz od góry lub od lewej strony schematu.

Są to tylko najważniejsze zasady tworzenia rysunków elektrycznych – w rzeczywistości jest ich o wiele więcej. Przestrzeganie tych wytycznych znacząco ułatwia pracę nie tylko projektanta, ale także elektryka, który będzie wykonywał konkretną instalację oraz serwisanta przeprowadzającego ewentualne modyfikacje czy naprawy.

Schematy instalacji elektrycznej – to warto wiedzieć

Biorąc pod uwagę rodzaj rysunku technicznego, wyróżnia się schemat elektryczny:

• jednokreskowy (ideowy) – dostarcza on podstawowych informacji o wszystkich elementach, które są zawarte w układzie, ale nie odzwierciedla ich rzeczywistego rozmieszczenia,
• rozwinięty – obrazuje on dokładne umiejscowienie elementów, a także ich konkretną funkcję,
• oprzewodowania –wskazuje rzeczywiste położenie poszczególnych elementów oraz informuje o połączeniach urządzeń z listwami zaciskowymi,
• montażowy –pozwala nie tylko na odczytanie usytuowania komponentów, ale także dostarcza informacji na temat każdego z nich,
• funkcjonalny – wykorzystuje się go najczęściej przy cyfrowych układach sterowania.

Schematy oraz stosowane w nich oznaczenia muszą być zgodne z przepisami prawa budowlanego. W Polsce są one regulowane normą PN-EN 60617. Wprowadza ona także podział schematów na cztery podstawowe grupy:

• schematy elektryczne podstawowe,
• schematy elektryczne wyjaśniające,
• schematy elektryczne wykonawcze,
• plany.

Warto także znać podstawowe oznaczenie przewodów elektrycznych:

• N – neutralne (niebieskie),
• PE – ochronne (zielono-żółte),
• L – fazowe (czarne lub brązowe).

Te ostatnie mogą być dodatkowo oznaczone liczbą, np. L1, L2, co oznacza konkretną fazę. Z kolei L+ to symbol bieguna dodatniego, L- ujemnego, a litera M środkowego.

Przewody elektryczne mogą także być wykonane z różnego rodzaju materiałów. Ze względu na ich konstrukcję wyróżnia się kable oznaczone następującymi literami:

• A –aluminium,
• F –miękka stal.

Tworzenie schematów elektrycznych wymaga dużej wiedzy i znajomości poszczególnych symboli. Bez tego zaprojektowanie czytelnego i poprawnego rysunku nie jest możliwe.

Specjaliści, którzy się tym zajmują, mogą korzystać z funkcjonalnego oprogramowania, takiego jak EPLAN Electric P8. Dzięki niemu tworzenie schematów jest o wiele łatwiejsze