Kiedy stosować schematy jednokreskowe, a kiedy wielokreskowe?

Schematy jednokreskowe i wielokreskowe mają powszechne zastosowanie podczas projektowania różnego rodzaju instalacji. Ich główną funkcją jest przedstawienie rozmieszczenia poszczególnych podzespołów oraz połączeń elektrycznych. Różnią się one głównie poziomem szczegółowości. Dowiedz się, kiedy warto zastosować schematy jednokreskowe, a w jakich przypadkach lepszym rozwiązaniem jest sięgnięcie po wielokreskowe. 
 

Czym charakteryzują się schematy jednokreskowe?

Schematy jednokreskowe, czyli jednoliniowe, obrazują układ w prosty i nieskomplikowany sposób. Wszystkie przewody lub fazy są na nim wyrażane jedną linią. Przedstawia tylko główne połączenia oraz rozgałęzienia, bez szczegółów układu. Zawiera wyłącznie najważniejsze komponenty instalacji takie jak np. gniazdka, generatory, rozdzielnice i obrazuje, w jaki sposób są ze sobą powiązane. 

Najważniejszą funkcją schematów jednokreskowych jest przedstawienie ogólnego zarysu całego systemu oraz jego skupienie się na jego funkcjonalnościach. Są one czytelne, gdyż koncentrują się wyłącznie na najistotniejszych informacjach. Zawierają zdecydowanie mniej linii i symboli niż projekty wielokreskowe, dlatego ich interpretacja jest o wiele łatwiejsza. 
 

Jednokreskowe schematy w praktyce projektowej – kiedy się je stosuje?

Zastanawiasz się, czy warto stosować uproszczenia w przypadku tworzenia schematów elektrycznych? Tak, gdyż poprawiają one czytelność takiego projektu i eliminują zbędne szczegóły. Ułatwiają przekazanie najważniejszych informacji związanych z instalacjami elektrycznymi np. podczas rozmów z inwestorami. 

Jednokreskowe schematy w praktyce projektowej są wykorzystywane przede wszystkim na wstępnych fazach prac. Umożliwiają ustalenie ogólnego zarysu koncepcji oraz struktury całego układu. Stosuje się je także podczas modernizowania istniejących instalacji elektrycznych w obiektach. Ułatwiają bowiem planowanie zmian, jakie mają być wdrożone. Dzięki nim możliwe jest także zlokalizowanie problemu w przypadku awarii.

Schematy jednokreskowe przy prostych instalacjach są najczęściej wystarczające, aby było możliwe właściwe zrozumienie całego układu. Te uproszczone i poglądowe projekty stosuje m.in. w:

• obiektach mieszkalnych – w przypadku domów jednorodzinnych czy mieszkań są one podstawową częścią dokumentacji projektowej i powykonawczej,
• obiektach użyteczności publicznej – w miejscach takich jak szkoły, centra handlowe czy urzędy pozwalają one zobrazować położenie głównych rozdzielnic, układów zasilania itp.,
• obiektach przemysłowych – głównie na halach produkcyjnych, magazynach do ogólnego planowania instalacji energetycznej.

Schematy jednokreskowe mają powszechne zastosowanie podczas opracowywania dokumentacji elektrycznej wielu obiektów, ponieważ służą głównie do przedstawiania ogólnego zarysu całej instalacji. To ułatwia zrozumienie jej funkcjonowania bez konieczności zapoznawania się z zaawansowanymi szczegółami. 
 

Co warto wiedzieć o schematach wielokreskowych?

Schematy wielokreskowe są zdecydowanie bardziej szczegółowe. Przedstawiają one każdy przewód za pomocą oddzielnej linii. Umieszcza się na nich wszystkie komponenty układu, a także połączenia między nimi. Są one zdecydowanie bardziej rozbudowane i skomplikowane niż jednokreskowe, jednak dostarczają kompletne informacje na temat instalacji. 

Zastosowanie schematów wielokreskowych – kiedy są niezbędne?

Projekty wymagające wielokreskowych schematów to m.in.:

• projekty wykonawcze instalacji elektrycznych – zawierają one informacje dotyczące tego, w jaki sposób poprowadzić przewody, w jakich miejscach zastosować konkretne komponenty itd.,
• projekty systemów automatyki przemysłowej – wszędzie tam, gdzie stosuje się sterowniki PLC czy układy przekaźnikowe, aby możliwe było efektywne działanie maszyn,
• projekty rozdzielnic elektrycznych – wymagają one szczegółowych schematów zawierających informacje na temat rozmieszczenia poszczególnych przewodów, przyrządów rozdzielczych i pomiarowych, zabezpieczeń itd.

Tego rodzaju schematy ułatwiają montaż instalacji elektrycznych. Zawierają bowiem jasne wskazówki dla instalatorów i pomagają zapobiegać pomyłkom, co mogłoby skutkować niewłaściwym funkcjonowaniem układów. Wykorzystuje się je również do diagnozowania miejsca występowania awarii. Dzięki rozbudowanym i szczegółowym schematom identyfikacja oraz usunięcie problemu jest o wiele łatwiejsza. Schematy wielokreskowe są również niezastąpione przy serwisie i konserwacji. Ułatwiają zlokalizowanie poszczególnych obwodów i komponentów, co przyspiesza pracę.

Prawidłowy dobór schematu do instalacji elektrycznej – o czym trzeba pamiętać?

Wybór schematu do dokumentacji elektrycznej to bardzo ważny punkt, który powinien poprzedzać prace nad projektem. Wpływa bowiem na poszczególne etapy jego realizacji: od fazy koncepcyjnej, poprzez wykonywanie instalacji, aż po jej użytkowanie oraz serwisowanie. Sprawdź, co należy uwzględnić, aby poprawnie wybrać rodzaj schematu.
 

Schemat instalacji elektrycznej a faza realizacji projektu

Aby właściwie dopasować schematy do różnych projektów, należy w pierwszej kolejności uwzględnić ich aktualną fazę:

• etap projektowania – wymaga on zastosowania schematów jednokreskowych przedstawiających ogólny zarys struktury instalacji. Umożliwia łatwiejsze zrozumienie koncepcji, a także bardzo często jest niezbędny do pozyskania zgód i pozwoleń np. w przypadku projektu budowlanego;
• etap montażu – wymaga zastosowania schematów wielokreskowych zawierających szczegółowe rozmieszczenie wszystkich przewodów i komponentów instalacji. Bez tych informacji precyzyjne jej wykonanie nie jest możliwe, a to może skutkować poważnymi błędami i problemami w jej użytkowaniu;
• etap eksploatacji i konserwacji – w tym przypadku konieczne jest zastosowanie zarówno schematów jednokreskowych, jak i wielokreskowych. Pierwsze z nich umożliwiają ogólną identyfikację awarii, a drugie pozwalają na przeprowadzenie szczegółowej diagnostyki. Bez obu rodzajów schematów sprawna konserwacja instalacji oraz usuwanie problemów nie byłoby możliwe.

Szukasz sprawdzonego programu do projektowania schematów jednokreskowych i wielokreskowych? Wybierz nowoczesny i zintegrowany system inżynieryjny EPLAN Electric P8. To narzędzie obsługujące wiele metod inżynieryjnych umożliwiające ręczne tworzenie schematów oraz automatyczne projektowanie wykorzystujące standardowe elementy i szablony. Postaw na nowoczesne rozwiązania, które nie tylko ułatwiają planowanie instalacji elektrycznych, ale także przyspieszają cały proces i eliminują ryzyko błędów. Dzięki EPLAN Electric P8 twoje schematy będą wyróżniały się precyzją i najwyższą jakością.

Schemat a typ obiektu

Dobór odpowiedniego typu schematu elektrycznego zależy od wymogów danego obiektu, a także od tego, jak bardzo skomplikowana jest instalacja, jaka ma być w nim zastosowana. W przypadku prostych układów, stosowanych głównie w obiektach mieszkalnych np. domach jednorodzinnych czy mieszkaniach, schemat jednokreskowy jest wystarczający do ogólnego zrozumienia funkcjonowania instalacji oraz spełnienia wymogów formalnych. Jednak projekty wielokreskowe są bardzo przydatne podczas jej montażu, a także późniejszych prac serwisowych. 

Szafy sterownicze czy podobne urządzenia wymagają stosowania zaawansowanych schematów wielokreskowych. W ich przypadku niezbędne jest bowiem precyzyjne opisanie każdego przewodu, modułu PLC, przekaźnika i innych komponentów układu. Schematy jednoliniowe nie są w stanie wskazać szczegółowego rozmieszczenia tych elementów, co mogłoby trudności w instalacji i konserwacji urządzeń. 

Dobór odpowiedniego projektu instalacji elektrycznej jest bardzo ważny, aby mogła ona spełniać swoją funkcję. Analiza typu schematu musi uwzględniać przede wszystkim fazę projektu, a także stopień jego skomplikowania. Projekty jednokreskowe są niezbędne do ogólnego zrozumienia funkcjonowania instalacji. Z kolei schematy wielokreskowe dostarczają dokładnych informacji na temat połączeń czy rozmieszczenia komponentów układu. 

Jeśli chcesz, aby twoje projekty były spójne, a ich przygotowywanie wygodne i szybkie, postaw na nowoczesne oprogramowanie od EPLAN.