Jakie informacje można zawrzeć na schematach jednokreskowych i wielokreskowych?

Do przedstawiania układów elektrycznych wykorzystuje się schematy jednokreskowe i wielokreskowe, które umożliwiają właściwą interpretację struktury całej instalacji. Zastanawiasz się, co je od siebie różni i jakie konkretne dane zawiera każdy z nich? Poniżej znajdziesz odpowiedzi na te pytania.
 

Schematy jednokreskowe – co warto o nich wiedzieć?

Schematy jednokreskowe lub jednoliniowe to maksymalnie uproszczony rodzaj wizualizacji układu elektrycznego. Ich głównym celem jest dostarczenie podstawowych informacji na temat konkretnej instalacji bez zagłębiania się w jej szczegóły. Dają one ogólny pogląd na jej strukturę, ale nie odnoszą się do każdego pojedynczego przewodu. 
 

Co zawiera schemat jednokreskowy?

Zastanawiasz się, co zawiera schemat jednokreskowy? Podczas jego tworzenia projektant wykorzystuje pojedynczą linię oraz standardowe symbole, aby przedstawić ścieżki obwodów elektrycznych. Najważniejsze dane w schemacie elektrycznym jednokreskowym to:

• źródło zasilania – na rysunku są zaznaczone m.in. przyłącza sieciowe, generatory czy transformatory;
• główne punkty rozdziału – są to najczęściej rozdzielnice rozprowadzające energię elektryczną do poszczególnych obwodów;
• obwody zasilające – każdy obwód to pojedyncza linia z istotnymi informacjami dotyczącymi np. liczby faz czy typu odbiornika;
• komponenty zabezpieczające i pomiarowe – na rysunku należy ująć główne wyłączniki, ograniczniki przepięć, liczniki energii elektrycznej w formie symboli zgodnych z obowiązującymi normami i standardami.

Pokazują one ogólne powiązania między poszczególnymi komponentami. Schematy jednokreskowe nie pozwalają w pełni zrozumieć, w jaki sposób działa konkretna instalacja. Dają tylko ogólny zarys najważniejszych informacji. Ta wiedza jest szczególnie przydatna na początkowych etapach projektowania układów elektrycznych.
 

Co zawiera schemat wielokreskowy?

Schematy wielokreskowe czy też inaczej wieloliniowe, są zdecydowanie dokładniejsze – w realny sposób odwzorowują wszelkie szczegóły na temat danej instalacji elektrycznej. Przedstawiają każdy obwód jako osobną linię i rzeczywiste zależności między poszczególnymi komponentami układu.

Schematy wielokreskowe – ze względu na swoją dokładność – są nieocenione podczas prac instalacyjnych. Ułatwiają bowiem monterom właściwe poprowadzenie kabli oraz połączenie konkretnych elementów. Są powszechnie stosowane także podczas prac serwisowych czy konserwacyjnych.

Jakie informacje na rysunku wielokreskowym pomagają w zrozumieniu funkcjonowania całej instalacji elektrycznej? Na takich schematach znajdziesz m.in.:

• dokładne odwzorowanie poszczególnych komponentów – każdy element jest zaprezentowany ze swoimi częściami składowymi np. stykami, cewkami, zaciskami, co umożliwia inżynierom weryfikację, w jaki sposób są ze sobą połączone;
• indywidualnie oznakowane przewody – ułatwia to odnalezienie się głównie w rozbudowanych i skomplikowanych instalacjach;
• dane komponentów – mogą to być np. parametry techniczne poszczególnych podzespołów.

Schematy wielokreskowe wykonuje się wtedy, gdy są potrzebne szczegółowe plany instalacji – zawierają one precyzyjne informacje zapobiegające pomyłkom przy montażu, użytkowaniu i konserwacji.

Jak prawidłowo tworzyć schematy jednokreskowe i wielokreskowe?

Mimo iż parametry techniczne na schematach jednoliniowych i wielokreskowych różnią się od siebie szczegółowością, to istnieją pewne ogólne zasady, jakich należy przestrzegać przy ich tworzeniu. Zapewni to ich spójność, a przede wszystkim ułatwi pracę z nimi. 
 

Jak tworzyć schematy jednokreskowe?

Schematy jednokreskowe powinny być bezproblemowe w interpretacji. Mimo iż są one uproszczone, to nie mogą zawierać zbyt ogólnych informacji, gdyż może to utrudniać ich prawidłową interpretację.

Przy tworzeniu rysunków jednokreskowych pamiętaj, że cały obwód należy zaznaczać wyłącznie jedną linią – w przypadku tego rodzaju schematu nie obrazuje się każdego przewodu osobno. Przy linii warto umieścić informację dotyczącą liczby faz czy przewodów, co pozwoli uniknąć błędów i pomyłek.

Należy pamiętać także o tym, aby na schematach jednokreskowych nie umieszczać zbyt dużo szczegółów. Może to przynieść odwrotny skutek i sprawić, że będą one nieczytelne.
 

Jak tworzyć schematy wielokreskowe?

W przypadku schematów wielokreskowych należy przestrzegać zasady mówiącej o tym, że każdy przewód jest obrazowany oddzielną linią. Trzeba także zadbać o pełne odwzorowanie poszczególnych komponentów. Muszą być one przedstawione ze wszystkimi elementami, np. cewkami i stykami. Niezbędne jest również oznaczenie każdego zacisku.

Projektując schemat wielokreskowy instalacji elektrycznej, pamiętaj również o stosowaniu właściwych oznaczeń przewodów. Warto także stosować opisy w dokumentacji technicznej, które ułatwią poruszanie się w gąszczu informacji, jakie zawierają takie projekty.
 

Uniwersalne i praktyczne zasady tworzenia schematów jedno- i wielokreskowych 

Stosuj odpowiednie symbole i oznaczenia w rysunku schematów jednoliniowych i wielokreskowych, aby były czytelne. Przestrzeganie międzynarodowych norm jest ważne również ze względów bezpieczeństwa, gdyż ogranicza ryzyko popełnienia pomyłki przy montażu czy konserwacji instalacji elektrycznej. Uwzględnij m.in. IEC 60617 odnoszący się do symboli graficznych. Norma ta zawiera najważniejsze informacje dotyczące konkretnych oznaczeń na schematach elektrycznych.

Zadbaj o to, aby schematy były przejrzyste i czytelne. Stosuj odpowiednie i jednolite odstępy między poszczególnymi elementami, aby ułatwić odczytanie najważniejszych informacji. Wszystkie komponenty powinny być rozmieszczone w logiczny i hierarchiczny sposób, który będzie odzwierciedlał rzeczywisty przepływ energii od źródła do odbiorników.

Do tworzenia schematów jednokreskowych i wielokreskowych warto wykorzystać sprawdzone programy, takie jak EPLAN Electric P8. Jest to zaawansowany system inżynieryjny do tworzenia dokumentacji projektowej. Wyróżnia się spójnością, szybkością oraz intuicyjnością. Obsługuje wiele metod projektowania i umożliwia ręczne tworzenie schematów oraz automatyczne generowanie projektów z wykorzystaniem gotowych szablonów i standardowych elementów zgodnych z obowiązującymi normami.

Najważniejsze funkcje, jakie oferuje EPLAN Electric P8, to przede wszystkim:

• automatyczne generowanie zestawień – umożliwia tworzenie zestawień materiałów, schematów zacisków czy przewodów, które są bardzo przydatne przede wszystkim przy skomplikowanych projektach wielokreskowych,
• autoconnecting – pozwala na logiczne parowanie symboli obwodu, dzięki czemu praca jest zdecydowanie ułatwiona i przyspieszona, a gotowy schemat wyróżnia się wysoką jakością,
• technologia makr i placeholderów – użytkownik może zarządzać nieograniczoną liczbą zestawów danych do makr, a opcja „przeciągnij i upuść” ułatwia ich rozmieszczanie,
• praca z nawigatorami  – ułatwia znalezienie konkretnego elementu i umożliwia jego szybką zamianę w każdym miejscu, w jakim się on znajduje.

Program ten pozwala tworzyć opisy elementów instalacji oraz umieszczać je w odpowiednich miejscach, aby ułatwić odczytywanie i poprawną interpretację schematów. Wspiera międzynarodowe standardy, co sprawia, że projekty w nim wykonane są zgodne z ogólnymi wytycznymi i normami. Ułatwia to komunikację oraz pozwala uniknąć pomyłek.

Schematy jednokreskowe oraz wielokreskowe pełnią bardzo ważną funkcję przy interpretacji różnego rodzaju instalacji. Pierwsze z nich prezentują ogólny zarys i są uproszczonymi wizualizacjami. Tam, gdzie jest potrzebna pełna dokumentacja obwodów, stosuje się schematy wielokreskowe. Precyzyjnie odwzorowują one każdy przewód oraz zawierają szczegółowe dane dotyczące komponentów. Jeśli chcesz mieć pewność, że schematy są czytelne i prawidłowo wykonane, zdecyduj się na wdrożenie nowoczesnego oprogramowania EPLAN Electric P8.